Elias van der Plicht
KVK: 51552302
BTW: NL001967363B89
Journalist | Historicus | Redacteur
Museumcatalogus Anne Frank Huis (Amsterdam 2018)
Wie was Anne Frank? Hoe verging het haar en de andere onderduikers in het Achterhuis? Wie zorgde er voor hun voedsel? Hoe kwamen ze aan nieuws? Wat waren de gevaren? In dit boek, geweldig vormgegeven door Irma Boom en in zeven talen vertaald, worden deze vragen beantwoord. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op het lot van de onderduikers, op Anne als schrijfster en op de inspiratie die haar vader Otto en vele anderen na de oorlog uit haar woorden putten.
1943. Onderdrukking en verzet (Houten 2018)
1943 is het jaar van de ommekeer. Door de Duitse nederlagen in de Sovjet-Unie en Noord-Afrika en het geleidelijk terugdringen van de Japanners in Azië wordt nazi-Duitsland in het defensief gedrongen. De geallieerden nemen alleen nog maar genoegen met de onvoorwaardelijke overgave van het Derde Rijk, dat hierop reageert met het uitroepen van de ‘totale oorlog’ en het inschakelen van telkens meer arbeidskrachten en hulpbronnen voor de oorlogsindustrie. De groeiende problemen voor de bezetter geven een enorme impuls aan het verzet. Ondergrondse organisaties gaan zich nog intensiever bezighouden met spionage, sabotage, liquidaties, de illegale pers en het vervalsen van officiële papieren. Hoewel de hulp aan onderduikers steeds systematischer wordt aangepakt, komt dit voor het overgrote deel van de met deportatie bedreigde Joden te laat. In de Nederlandse huiskamers tracht men het dagelijks leven zo goed en zo kwaad als het gaat aan de verslechterende omstandigheden en oplopende dreiging aan te
passen.
Achterlaten en opnieuw beginnen. Vluchtelingen in Nederland, toen en nu (A'dam 2016)
De actuele vluchtelingencrisis houdt de gemoederen in Nederland sterk bezig. Het lijkt of we met een heel nieuw verschijnsel te maken hebben, maar klopt dat ook? Al vanaf de zestiende eeuw hebben zich talloze vluchtelingengroepen in Nederland gevestigd. Van de Zuidelijke Nederlanders die vanuit het huidige België voor de Spaanse bezetter wegvluchtten, tot de Syriërs vier eeuwen later. Dit boek, uitgegeven door Prometheus, biedt een bijzondere kijk op deze vluchtelingen. De geschiedenis van groepen uitgewekenen en de persoonlijke levensverhalen van vluchtelingen uit het verre verleden en van asielzoekers uit de laatste decennia laten zien hoe het nieuwkomers in Nederland is vergaan. We lezen over vrijdenkers, handelaren en dichters, maar ook over schuinsmarcheerders en oplichters. Allemaal kwamen ze kansen en obstakels tegen en leverden ze ieder op hun eigen manier een bijdrage aan de samenleving van toen en nu. Achterlaten en opnieuw beginnen laat een kant zien van het vluchtelingenvraagstuk die maar weinig aan bod komt: hoe mensen die alles achter zich moeten laten een nieuw bestaan moeten opbouwen.
De kathedraal van het licht. Zeven eeuwen Hooglandse Kerk (Leiden 2015)
Zevenhonderd jaar oud is ze: de Hooglandse Kerk in Leiden. Van een houten kapelletje groeide de kerk uit tot een van de unieke monumenten van de Leidse binnenstad. Een gebouw dat sinds 1315 niet alleen wordt gebruikt door gelovigen, maar voor heel Leiden van waarde is. Een bastaardzoon van Willem van Oranje ligt er begraven, Hoeken en Kabeljauwen sloegen er elkaar de schedels in, en naast een plek voor gebed en bezinning deed de kerk dienst als locatie voor concerten, conferenties en diners. Er was zelfs een tijd dat het gebouw fungeerde als gevangenis voor soldaten. Het zeven-honderdjarig bestaan van de kerk was aanleiding om in de geschiedenis van het imposante kerkgebouw te duiken. Samen met mede-auteurs Cor Smit, John Veerman en Hans Karstens werkte ik aan dit boek over de bijzondere geschiedenis van deze Leidse kerk. Ik schreef de hoofdstukken over de periodes 1315-1572 en 1940-2015.
De jacht op het verzet. Het meedogenloze optreden van Sicherheitsdienst en Nederlandse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog (Amsterdam 2013)
De strijd tussen het verzet en de bezetter werd gaandeweg de Tweede Wereldoorlog almaar grimmiger. Sicherheitsdienst, Landwacht en politie zetten middelen in die alle voorstellingsvermogen te boven gaan. Dat kon niet goed gaan en dat ging het ook niet. Excessen waren aan de orde van de dag. Ik schreef twee hoofdstukken in dit onder redactie van Ad van Liempt bij Uitgeverij Balans verschenen boek: over de talloze acties die werden uitgevoerd onder invloed van alcohol, en over de - maar al te vaak weerzinwekkende - methoden die bij de jacht op het verzet werden gehanteerd. De vierde druk ligt nog steeds in de winkel.
Jodenjacht. De onthutsende rol van de Nederlandse politie in de Tweede Wereldoorlog (Amsterdam 2011)
In de Tweede Wereldoorlog was het opsporen van joden het werk van de politie. Samen met Ad van Liempt en zes collega-historici schreef ik dit boek na bestudering van meer dan 250 strafdossiers van agenten. Binnen de politie bleken tijdens de oorlog groepen actief te zijn geweest die in feite criminele organisaties waren. De betrokken agenten mishandelden, roofden en verkrachtten. Sommigen gingen zo ver dat het zelfs de Duitse bezetter te gortig werd. Ik schreef het hoofdstuk over de rol die hebzucht bij dit alles speelde. Het boek is inmiddels toe aan zijn vijfde druk.
